Język Polski
English
Deutsch
Français (France)
Italiano
Русский
Stosunki polsko-australijskie w okresie Solidarności w ujęciu polskiej komunistycznej dyplomacji, 1980–1981
Jan Lencznarowicz
https://orcid.org/0000-0001-8837-3845
Uniwersytet Jagielloński
BiogramJAN LENCZNAROWICZ – historyk, doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego w Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych, Kraków. Główne pola badawcze: historia Australii, mity polityczne i nacjonalizm w historii najnowszej, emigracja polityczna z Polski w XX w., Polacy w Australii. Opublikował: Jałta. W kręgu mitów założycielskich polskiej emigracji politycznej po II wojnie światowej, Kraków 2009, Australia, Warszawa 2005, Prasa i społeczność polska w Australii. 1928–1980, Kraków 1994, a także liczne artykuły w języku polskim i angielskim.
Pamięć i Sprawiedliwość, Tom 38 Nr 2 (2021), strony: 680-703
Data publikacji: 2021-12-30
https://doi.org/10.48261/pis213834
PDF (English)
Abstrakt
Wlatach siedemdziesiątych XX w. stosunki polsko-australijskie były postrzegane jako marginalne zarówno w Warszawie, jak i w Canberrze. Z perspektywy australijskiej polityki zagranicznej położenie Polski pod kontrolą sowiecką zostało trwale ustalone, a w stosunkach dwustronnych jedynie ograniczony handel i polska grupa imigrancka stanowiły zagadnienia o pewnym znaczeniu. Dyplomacja PRL dążyła do poprawy stosunków politycznych z myślą o rozwoju współpracy gospodarczej. Ten statyczny obraz skomplikowało powstanie Solidarności w Polsce. Artykuł ma na celu wskazanie i udokumentowanie najważniejszych obszarów w oficjalnych stosunkach polsko-australijskich, tak jak definiowały je Ministerstwo Spraw Zagranicznych w Warszawie i ambasada w Canberrze, w okresie legalnego działania Solidarności w latach 1980–1981. Opierając się na źródłach pochodzących z Archiwum
MSZ, autor bada, w jaki sposób polska dyplomacja komunistyczna starała się osiągnąć swoje cele i w jakim stopniu odniosła sukces. Dowodzi, że Warszawa zdołała wywrzeć pewien wpływ na australijskie postrzeganie sytuacji w Polsce, szczególnie w czasie wizyty ministra Tony’ego Streeta w listopadzie 1981 r., a w konsekwencji złagodzić reakcję Australii na wprowadzenie stanu wojennego.
Słowa kluczowe
stosunki polsko-australijskie 1980–1981 • dyplomacja PRL • australijska polityka zagraniczna • ruch Solidarność • stan wojenny w Polsce Polish-Australian relations 1980–198 • diplomacy of the Polish People’s Republic • Australian foreign policy • Solidarity movement, martial law in Poland
Bibliografia
Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych
National Archives of Australia
Burgess J., Poland, 1980–1984: A witness to history, “Humanities Research” 2010, vol. XVI, no. 3: The Solidarity Decade 1980–1989: An Australian Perspective, eds. S. Markowski, J. Pakulski.
Burgess J., The Solidarity Challenge: Poland 1980–81. An Australian Diary, Redland Bay 2019.
Stuart F., Towards Coming of Age. A foreign service odyssey, Nathan 1989.
Commonwealth Parliamentary Debates, House, no. 38, 1980.
Commonwealth Parliamentary Debates, House, no. 49, 1980.
Commonwealth Parliamentary Debates, House, no. 122, 1981.
Commonwealth Parliamentary Debates, Senate, no. 48, 1980.
Commonwealth Parliamentary Debates, Senate, no. 49, 1980
Commonwealth Parliamentary Debates, Senate, no. 91, 1981.
Commonwealth Parliamentary Debates, Senate, no. 92, 1981.
“The Canberra Times”
“Trybuna Ludu”
“Życie Warszawy”
Ayres Ph., Malcolm Fraser. A biography, Port Melbourne 1987.
From Solidarity to Martial Law. The Polish Crisis of 1980–1981, eds. A. Paczkowski, M. Byrne M., Budapest–New York 2007.
Klatt M., The Poles & Australia, North Melbourne 2014.
MacEachin D., U.S.Intelligence and the Confrontation in Poland, 1980–1981, University Park 2002.
Miller T.B., Australia in Peace and War. External Relations 1788–1977, Canberra 1978.
Paczkowski A., Droga do „mniejszego zła”. Strategia i taktyka obozu władzy, lipiec 1980 – styczeń 1982, Cracow 2002.
Paczkowski A., Revolution and Counterrevolution in Poland 1980–1989, Rochester, NY, 2015.
Paczkowski A., Polska czasów kryzysu (1980–1989) [in:] Historia dyplomacji polskiej, t. VI: 1944/1945–1989, red. W. Materski, W. Michowicz, Warsaw 2010, p. 834–845.
Pleskot P., Kłopotliwa Panna „S”. Postawy polityczne Zachodu wobec „Solidarności” na tle stosunków z PRL (1980–1989), Warsaw 2013.
Pleskot P., Solidarność na Antypodach, Warsaw 2014.
Sjursen H., The United States, Western Europe and the Polish Crisis, Houndmills 2003.
Skrzypek A., Dyplomatyczne dzieje PRL w latach 1956–1989, Pułtusk–Warsaw 2010.
Smith G. et al., Australia in the World. An Introduction to Australian Foreign Policy, Melbourne 1996.
Świat wobec Solidarności 1980–1989, eds. P.Jaworski, Ł. Kamiński, Warsaw 2013.
Tyszkiewicz J., Rozbijanie monolitu. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Polski 1945–1988, Warsaw 2015.
Weller P., Malcolm Fraser PM. A study in ministerial power, Ringwood, Vic. 1989.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
