Język Polski
English
The Kuril Islands Dispute: A Legal and Historical Analysis as Seen from the Japanese Perspective
Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej, Nr 17 (2024), strony: 251-276
Data publikacji: 2024-12-30
https://doi.org/10.48261/PAIPN241715
PDF (English)
Abstrakt
Artykuł przedstawia japońskie prawno-historyczne zapatrywania na spór o Wyspy Kurylskie. Konflikt o archipelag na północ od Hokkaido jest niewątpliwie jednym z najważniejszych antagonizmów terytorialnych we współczesnych relacjach międzynarodowych. Pomimo wielu prób znalezienia kompromisu pozostaje on nierozwiązany od niemal 70 lat. Przyczynia się on również do impasu dyplomatycznego, tj. braku traktatu pokojowego pomiędzy Tokio i Moskwą. Japoński rząd stoi na stanowisku, że południowa część Wysp Kurylskich (nazywana po japońsku „Ziemiami Północnymi”, ewentualnie „Terytorium Północnym”) jest bezprawnie okupowana przez Rosję od zakończenia II wojny światowej na Pacyfiku. Aby zrozumieć tę narrację, zwłaszcza japońskie stanowisko prawne, niezbędne jest przytoczenie argumentów na poparcie tego stanowiska, wywiedzionych z dokumentów, traktatów, aktów prawnych i prac badawczych historyków oraz prawników. Z racji tego, że tekst koncentruje się na punkcie widzenia Tokio, zostały w nim użyte japońskie nazwy geograficzne.
Bibliografia
AG 091 (29 Jan 46) GS, SCAPIN-677.
Asahi newspaper article. https://asahi.com/articles/ASP5N5HHGP4NUTFK00N.html (accessed 29 October 2023).
“Bōei Kenkyūsho Kenkyūshitsu,” Senshi Sōsho vol. 44, Hoppō Hōmen Kaigun Sakusen (2) Chishima, Karafuto, Hokkaidō no Bōei. Tokyo, 1968.
R. Burdelski. “Spór terytorialny w stosunkach rosyjsko-japońskich o przynależność południowych Wysp Kurylskich.” Gdańskie Studia Azji Wschodniej, 03 (2013), pp. 81–96.
“Cairo Communiqué,” 1 December 1943. https://ndl.go.jp/constitution/e/shiryo/01/002_46shoshi.html (accessed 9 October 2023).
Courrier Japon, 8 June 2022. https://courrier.jp/news/archives/290682 (accessed 29 October 2023).
The Declaration was drafted in Russian and Japanese, and both versions have the same provision: UNION OF SOVIET SOCIALIST REPUBLICS and JAPAN, Joint Declaration. Signed in Moscow, 19 October 1956. https://treaties.un.org/doc/Publication/UNTS/Volume%20263/v263.pdf (accessed 12 October 2023).
T. Hasegawa. Antō: Stārin, Torūman to Nihon Kōfuku. Tokyo, 2006.
T. Hasegawa. Hoppō Ryōdo Mondai to Nichiro Kankei. Tokyo, 2000.
T. Hasegawa. “Soviet Policy Toward Japan During World War II.” Cahiers du Monde russe, vol. 52, no. 2/3 (2011), pp. 245–271.
Hokkaidō University, Hoppō Shiryō Dētabēsu: 0D000150000000000: Shōhōdo Nihon Sōzu Hokubu.
“Hoppō Ryōdo Fukki Kiseidōmei.” Watashitachi no Hoppō Ryōdo, 3. Hoppō Ryōdo no Rekishi. https://hoppou-d.or.jp/cms/cgi-in/index.pl?page=contents&view_category_lang=1&view_category=1022 (accessed 25 September 2023).
“Hoppō Ryōdo Mondai to wa? Reikishi,” Japanese Cabinet’s website. https://www8.cao.go.jp/hoppo/mondai/02.html (accessed 25 September 2023).
“Hoppō Ryōdo Mondai to wa?” Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://mofa.go.jp/mofaj/area/hoppo/hoppo.html 9 (accessed 25 September 2023).
“Hoppō Ryōdo no Sugata.” Japanese Cabinet’s website. https://www8.cao.go.jp/hoppo/sugata/01.html (accessed 25 September 2023).
Hoppō Ryōdo Mondai Taisaku Kyōkai Official website. “Hoppō Ryōdo Modai no Rekishi.” https://hoppou.go.jp/problem-info/know/islands-history.html (accessed 25 September 2023).
H.S. Yon. “The Russian Security Interests in Northeast Asia” in The Korean Journal of Defense Analysis, vol. 6 (1994), pp. 155–174.
M. Ikuta. Takataya Kahee. Tokyo, 2012.
K. Isonaga. “Shōhō Nihon Sōzu no Chōsa to ‘Mura sa Shutsuchō’ Yamajiro Kuni Sagami Kuni o Chūshin ni.” Oryō Shigaku, vol. 22 (1996), pp. 61–100.
A. Iwashita. Hoppō Ryōdo Mondai: 4 de mo 0 de mo, 2 de mo naku. Tokyo, 2005.
JACAR: JACAR A15060487700: Heiwa Jōyaku (Nihonkoku to no Heiwa Jōyaku); JACAR A01200226500: Nichiro Kōwa Jōyaku; JACAR A22101629100: Nihon Koyū no Hoppō Ryōdo Kaifuku ni kansuru Ketsugi; JACAR A21100031500: Saikin no Shūsan Ryōgi’in Kaigi ni oite Gaimu Daijin ga ‘Nishiso Kyōdō Sengen nado ni kansuru Shushisetsumei ni tsuite’ no Happyō no Tsūkoku ni tsuite; JACAR C12120377200: S16.04.14, Nichiso Chūritsu Jōyaku Seiritsu; JACAR C12120249400: 26.06, 33. Renraku Kodankai, Jōsei no Suii ni Tomonafu Teikoku Kokusaku Yōkō no Ken; JACAR C08030277900, C08030278000: S18.08.01–S18.08.31: Chishima Hōmen Tokubetsu Konkyochitai Senji Nisshi (1–2); JACAR C13032374200: Chishima Bakugeki Shōhō Kamon Hōsō S18.08.17.
R. Jakimowicz. “Spór o Wyspy Kurylskie w okresie prezydentury Władimira Putina” in M. Pietrasiak and D. Mierzejewski (eds.). Chiny i Japonia. Dylematy mocarstw w Azji Wschodniej. Łódź, 2009.
T. Kawaga. Nihon no Reikishi 11: Kuzureyuku Sakoku. Tokyo, 1992.
Karafuto Chishima Kōkan Jōyaku. https://dl.ndl.go.jp/pid/787955/1/177 (accessed 23 September 2023).
Kawana Shunō Kaidan, 28 April 1998, signed in Kawana, document available in Japanese on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://mofa.go.jp/mofaj/kaidan/kiroku/s_hashi/arc_98/nichiro/kawana.html (accessed 29 October 2023).
H. Kimura. Nichiro Kokkyō Kōshoshi. Tokyo, 1993.
H. Kimura and Ealey, M. The Kurillian Knot: A History of Japanese-Russian Border Negotiations. Stanford University Press: Stanford, 2008.
“Kobuchi Sōri no Kōshiki Hōro ni tsuite,” 14 November 1998, report from Moscow, document available in Japanese on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://mofa.go.jp/mofaj/kaidan/kiroku/s_obuchi/arc_98/russia98/homon.html (accessed 29 October 2023).
F. Konoe. Ushinaware Seiji: Konoe Fumimaro Ōyake no Shuki. Tokyo, 1946.
Kurasunoyarusuku Nichiro Shunō Kaidan no Gaiyō, 2 November 1997, signed in Krasnoyarsk, document available in Japanese on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website.https://mofa.go.jp/mofaj/kaidan/kiroku/s_hashi/arc_97/russia97/hyoka.html (accessed 29 October 2023).
B. Martin. Japan and Germany in the Modern World. Oxford, 2015.
K. Matsumae. Shinra no Kiroku, vol. 1–2, published in 1646.
T. Mitamura. Sensō to Kyōsan Shugi: Shōwa Seiji Hiroku. Tokyo, 1950.
T. Mormanne. “Le problème des Kouriles: pour un retour à Saint-Pétersbourg.” Cipango, no. 1, online version (1992), pp. 1–34.
T. Murai. “Hoppō Ryōdo Mondai o Kangaeru.” Shijonawate Gakuen Tanki Daigaku Kiyō, vol. 40 (2007), pp. 1–18.
Muraneshi to Hoppō Ryōdo. https://city.nemuro.hokkaido.jp/lifeinfo/kakuka/hoppouryoudotaisakubu/hoppouryoudotaisakuka/8392.html (accessed 10 October 2023).
K. Nagori. Article on President Online. https://president.jp/articles/-/42927?page=1 (accessed 29 October 2023).
NHK article, 8 February 2019. https://nhk.or.jp/politics/articles/statement/14035.html (accessed 29 October 2023).
Nichiro Washin Jōyaku Utsushi. https://dl.ndl.go.jp/pid/11125297/1/4 (accessed 23 September 2023).
Nichiso Kyōdō Seimei, 18 April 1991, signed in Tokyo, document available in Japanese on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://www8.cao.go.jp/hoppo/shiryou/pdf/gaikou35.pdf (accessed 25 October 2023).
Nichiso • Nichiro aida no Heiwa Jōyaku Teiketsu Kōshō. Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://mofa.go.jp/mofaj/area/hoppo/hoppo_rekishi.html (accessed 25 October 2023).
Nihon Koku Gaimushō and Roshia Rempō Gaimushō. Nichirō Ryōdo Mondai no Rekishi ni kansuru Kyōdō Sakusei Shiryōshū, Historical Documents Set published in 1992.
K. Ōzaki. “Tenmeiki no Ezo Chizu to Bakufu no Hokkaidō Nōkō Tekichi Menseki no Mitsumori.” Hokkaidō Daigaku Nōkei Rongryō, vol. 43 (1987), pp. 167–186.
Part of A.A. Gromkyo’s official statement, translated into English on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://mofa.go.jp/region/europe/russia/territory/edition92/period4.html (accessed 12 October 2023).
M.A. Piegzik. Aleuty 1942–1943. Warsaw, 2022.
Potsudamu Sengen. https://ndl.go.jp/constitution/etc/j06.html (accessed 9 October 2023).
Prime Minister Abe’s speech during the National Rally to Demand the Return of the Northern Territories, 7 February 2020, website of the Prime Minister’s Office of Japan. https://kantei.go.jp/jp/98_abe/actions/202002/07hoppou.html (accessed 29 October 2023).
Reports of General MacArthur, MacArthur in Japan: The Occupation: Military Phase, Vol. 1 Supplement. Washington, 1994.
Rosstat.gov.ru. “Chislennost’ naseleniya Rossiyskoy Federatsii po munitsipal’nym obrazovaniyam” (accessed 1 January 2023).
The Sankei News, 7 February 2021. https://sankei.com/article/20210207-X5BS4CSQTZIQHDVGPUPIMNAAOU (accessed 29 October 2023).
The Sankei News, 7 February 2022. https://sankei.com/article/20220207-YHF26LCLJJMPLAPJKXUNXDGPEY (accessed 29 October 2023).
The Sankei News, 9 March 2022. https://sankei.com/article/20220309-JUDHGKNXAZNP-3M6PJAVADIRER4 (accessed 29 October 2023).
G. Seimukyaku. Nichiro Kōshōshi. Tokyo, 1969.
K. Serita. The Territory of Japan: Its History and Legal Basis. Singapore, 2023.
K. Szczepanska, Barbasiewicz, O., and Voytsekhovska, V. “Responding to the crisis: Japan’s changing foreign policy and ODA to Ukraine (2014–2023).” The Pacific Review (2024), pp. 1–31.
K. Szydywar. “Wyspy Kurylskie: małe wyspy – duży problem.” Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego, 2, 2007, pp. 304–316.
T. Tanaka. “The Soviet-Japanese Normalization in 1955-6 and US-Japanese Relations.” Hitotsubashi Journal of Law and Politics, vol. 21 (1993), pp. 65–93.
T. Totsugoshi. “Bakumatsu no Jōyaku ni tsuite” in Hirosaki Daigaku Kokushi Kenkyū, vol. 141 (2016), pp. 58–70.
Tōkyō Sengen, 13 October 1993, signed in Tokyo, document available in Japanese on the Ministry of Foreign Affairs of Japan website. https://www8.cao.go.jp/hoppo/shiryou/pdf/gaikou46.pdf (accessed 29 October 2023).
H. Wada. Hoppō Ryōdo Mondai o Kangaeru. Tokyo, 1990.
H. Wada. Kaikoku: Nichiro Kokkyō Kōsho. Tokyo, 1991.
Y. Wakamiya. Dokyumento Hoppō Ryōdo Mondai no Uchimaku: Kuremurin, Tōkyō, Washinton. Tokyo, 2006.
H. Yanagi. “Nichiso Heiwa Jōyaku to Hoppō Ryōdo no Mondai.” Hōsei Kenkyū, vol. 35(5) (1969), pp. 71–85.
H. Yoshida. “Hoppō Ryōdo Mondai o Rekishiteki ni Kangaeru – Abe Moto Shushō ni yoru Seisaku Henkō o megutte.” Okayama Daigaku Bungakubu Kiyō, vol. 74 (2021), pp. 11–24.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
