Etyka publikacji

Wprowadzenie - postanowienia ogólne

Redakcja “Institute of National Remembrance Review” utrzymuje standardy etyczne w stosunkach z autorami, recenzentami, autorami przekładów, członkami Rady Naukowej i pozostałymi zaangażowanymi stronami. Standard praktyk etycznych podąża za wytycznymi Committee on Publication Ethics.

Redakcja “Institute of National Remembrance Review” ma na celu publikowanie tekstów o znaczącej wartości naukowej i niekwestionowanie oryginalnym charakterze. Z tego powodu redakcja stara się, by kształtować proces redakcyjny i recenzyjny według wyraźnych zasad zapewniających bezstronność i rzetelność oceny, zmierzających do podniesienia naukowej wartości artykułów. Redakcja może rutynowo poddawać teksty złożone do publikacji weryfikacji ich treści w celu wykluczenia ewentualnych przypadków plagiatu.

Autorstwo artykułów (i ewentualny udział w autorstwie, tj. udział asystentów badawczych, opiekunów naukowych, itd., jak również współautorstwo, lub udział w badaniach) powinno być wyraźnie wskazane na etapie składania tekstu w redakcji, ze wskazaniem identyfikatorów akademickich (ORCID lub innych) oraz afiliacji akademickiej lub/i instytucjonalnej autorów (osób mających udział w autorstwie) (zob. Deklaracja autora i Wyjaśnienia odnośnie rzetelności autorskiej, i Wytyczne dla autorów). Wypełnienie wwym. Deklaracji autora jest obowiązkowe przed publikacją.

Oskarżenia o nierzetelność (w szczególności dotyczące plagiatu, przywłaszczenia koncepcji badawczej, danych badawczych lub kwerendy, jak i inne kwestie dotyczące autorstwa i udziału w przygotowaniu tekstu, jak również konfliktu interesów) będą rozpatrywane niezależnie przez redakcję z udziałem Rady Naukowej i właściwych władz Instytutu Pamięci Narodowej, z użyciem dostępnych narzędzi weryfikacyjnych (włącznie z systemami antyplagiatowymi i dodatkową recenzją).

Redakcja zastrzega sobie prawo do wycofania zakwestionowanych tekstów ze strony internetowej pisma i współpracujących repozytoriów, i zastąpienia ich uwagami zawierającymi informację o powodach i dacie wycofania. Dostęp do wycofanych artykułów dla celów prawnych lub badawczych jest zagwarantowany, na odrębny wniosek. Redakcja zastrzega sobie zastosowanie odpowiednich środków prawnych. Redakcja jest uprawniona do udzielenia informacji o podejrzewanej lub wykrytej nierzetelności innym instytucjom zawodowym lub/i akademickim, w szczególności innym redakcjom czasopism naukowych i towarzystwom naukowym. W przypadku konfliktu interesów, osoby zaangażowane w konflikt będą wyłączone z procesów decyzyjnych.

Dla wykluczenia konfliktu interesów, które mogłyby pojawić się w trakcie procesu redakcyjnego lub recenzyjnego, redakcja nie będzie zlecać recenzowania złożonych tekstów osobom związanym z autorami, ich przełożonym, opiekunom naukowym, promotorom, recenzentom tekstów złożonych w postępowaniach dotyczących stopni i tytułów naukowych, osobom uprawnionym do podejmowania decyzji finansowych na korzyść autorów, lub osobom pozostającym w publicznie znanym lub zadeklarowanym konflikcie personalnym z autorem. Teksty złożone do innych czasopism lub wydawnictw w celu publikacji po angielsku, lub uprzednio opublikowane po angielsku nie będą przyjmowane.

Dane źródłowe, zbiory danych badawczych, publikacje i dokumenty cytowane lub umieszczone w składanych tekstach powinny zawierać wyraźny opis bibliograficzny lub opis zbioru (archiwalnego, bibliotecznego, itp.), pozwalający bez przeszkód na ich weryfikację.

Teksty zawierające wrażliwe dane osobowe, dane poufne, dane dotyczące grup narażonych na szkody, lub zawierające opinie mogące być uznanymi za mające oznaki potwarzy, będą konsultowane przez członków redakcji z kompetentnymi członkami Rady Naukowej, i z działem prawnym Instytutu Pamięci Narodowej. Recenzenci tych tekstów będą osobno powiadamiani o odnośnych fragmentach.

Polemiki z uprzednio opublikowanymi tekstami, jak i odpowiedzi oraz listy do wydawcy będą przyjmowane do publikacji (w wersji drukowanej czasopisma, jak i na jego stronie internetowej oraz we współpracujących repozytoriach) z zastrzeżeniem przez redakcję prawa do zakończenia dyskusji, gdy w jej ocenie kwestie podlegające tejże dyskusji zostaną wyjaśnione.

Wniesienie korekt, poprawek i uzupełnień na stronie czasopisma i we współpracujących repozytoriach jest zagwarantowane po przeprowadzeniu przez redakcję dodatkowej oceny lub – w odpowiednich przypadkach – dodatkowej recenzji. Poprawki wynikające z ustalenia nierzetelności (w szczególności plagiatu), konfliktu interesów, itd., będą wnoszone odpowiednio przez redakcję z jej własnej inicjatywy.

Skargi odnośnie zawartości czasopisma powinny być przesyłane do redakcji (inrr@ipn.gov.pl). Redakcja potwierdzi odbiór skargi, i poinformuje stronę składającą skargę o statusie prawnym skargi, procedurze jej rozpatrzenia, osobie lub osobach odpowiedzialnych za dalsze kontakty, i przewidywanym terminie załatwienia skargi. W przypadku konfliktu interesów, osoby zaangażowane będą wyłączone z procesu podejmowania decyzji.

Redakcja będzie podążać za wytycznymi działania ujętymi w schematach procedur COPE dotyczących postępowania w sprawach etyki publikacji i procedur.

Etyka publikacji - postanowienia szczegółowe

Zasady etyki publikacyjnej stosowane przez redakcję rocznika naukowego „Institute of National Remembrance Review” opierają się wprost na zaleceniach najlepszych praktyk opracowanych przez Komitet do spraw Etyki Publikacji COPE (Committee on Publication Ethics) – zob. COPE Core Practices i ich szczegółowe rozwinięcie dostępne na witrynie COPE.

Rzetelność naukowa i bezstronność

1. Redakcja dochowuje starań, aby opracowania publikowane w „Institute of National Remembrance Review” spełniały najwyższe standardy naukowe i miały istotne znaczenie dla rozwoju dziedzin oraz dyscyplin odpowiadających tematyce czasopisma.
2. Redakcja „Institute of National Remembrance Review” oraz wyznaczeni przez nią niezależni recenzenci opierają się w swej pracy na zasadach: obiektywizmu, bezstronności, niezależności od wpływów zewnętrznych, otwartości w dyskusji i rzetelności naukowej.
3. Decyzja o przyjęciu materiału do publikacji jest uzależniona od poziomu naukowego opracowania, jego znaczenia dla nauki oraz dziedziny, a także oryginalności dzieła i spójności z tematyką poruszaną na łamach „Institute of National Remembrance Review”.
4. Publikacja naukowa jest rzetelna i wiarygodna jedynie wówczas, gdy powstaje z wykorzystaniem bezstronnie i obiektywnie stosowanych metod badawczych oraz gdy wiernie i skrupulatnie przedstawia wyniki przeprowadzonych badań.
5. Autorzy są zobowiązani do wskazywania źródeł finansowania badań naukowych i innych prac, których rezultatem jest opracowanie zgłaszane do druku w „Institute of National Remembrance Review”.
6. Rzetelność naukowa wymaga, by wszystkie zapożyczenia, przytoczenia i odniesienia, w sposób wyczerpujący i adekwatny przywoływały ich źródło. Działania nierespektujące powyższych zasad stanowią naruszenie praw intelektualnych właściwych twórców.
7. Na żądanie redakcji autorzy powinni dostarczyć dane źródłowe i udzielić wyczerpujących wyjaśnień dotyczących metod badawczych stosowanych w pracy naukowej, której rezultatem jest zgłaszane do publikacji opracowanie. W razie wykrycia błędów w opracowaniu już zaakceptowanym do druku, lub w stosunku do danych, na których opracowanie było oparte, autorzy zobowiązani są dokonać poprawek. W przypadku wykrycia błędów w opracowaniu już opublikowanym, redakcja umożliwia autorom opublikowanie sprostowania lub wyjaśnienia w kolejnym tomie i na stronie internetowej rocznika.

Obowiązki redakcji

Redakcja „Institute of National Remembrance Review” odpowiada za sprawną organizację poszczególnych etapów procesu wydawniczego: wstępną ocenę zgłoszonego artykułu przez członków zespołu redakcyjnego, przekazanie tekstu do recenzji zewnętrznych, nadzór nad redakcją językową i techniczną oraz umieszczanie w repozytoriach naukowych (zobacz: polityka repozytoryjna czasopisma).

1. Redakcja podejmuje decyzje o potrzebie ewentualnej modyfikacji, o odrzuceniu lub przyjęciu pracy do publikacji, biorąc pod uwagę jedynie jej oryginalność, klarowność i logikę zaprezentowanego wywodu oraz zgodność z profilem rocznika.
2. Redakcja podejmuje niezbędne czynności, aby niezwłocznie dokonać sprostowania, jeśli w publikacji pojawiły się mylące stwierdzenia lub znaczące niedokładności.
3. Redakcja reaguje w przypadku stwierdzenia nieetycznego postępowania, a w razie potrzeby odrzuca artykuł, który powstał z naruszeniem zasad etycznych.
4. Redakcja przekazuje odpowiednie informacje autorom i recenzentom za pośrednictwem aktualizowanej na bieżąco profilu czasopisma na stronie Open Journal Systems lub indywidualnej korespondencji mailowej (traktowanych jako dokumentacja poufna), działając na podstawie przepisów prawa pod warunkami wymienionymi w klauzuli RODO – rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE.
5. Redakcja jest zobowiązana do unikania konfliktu interesów w odniesieniu do przyjmowanych tekstów, czyli sytuacji, w której pewne związki (zależności służbowej, osobistej lub innej) mogą mieć wpływ na ocenę artykułu czy decyzję o jego publikacji.

Obowiązki Autorów

1. Autorzy odpowiadają za treść publikowanych tekstów oraz rzetelność wykorzystywanych w nich danych, a ponadto ewentualne naruszenie dóbr osobistych osób trzecich.
2. Artykuły przesyłane do redakcji muszą być tekstami oryginalnymi – wyklucza się publikowanie prac będących plagiatami (autoplagiatami) albo utworów współautorskich bez wskazania ich współtwórców, bądź wynikiem nierzetelnych praktyk takich jak ghost autorship, guestwriting lub gift autorship.
3. Oryginalność tekstu autorzy poświadczają w stosownym oświadczeniu, deklarując, że praca nie była nigdzie wcześniej publikowana, nie została równocześnie złożona w innym wydawnictwie oraz jest ich wyłącznie własnym dziełem, nie noszącym cech utworu zależnego i nie narusza praw autorskich lub dóbr osobistych osób trzecich.
4. Autorzy wyrażają zgodę na publikację swojego dzieła w tzw. wolnym dostępie dla naukowych celów niekomercyjnych na stronie internetowej „Institute of National Remembrance Review” oraz w repozytoriach naukowych i pełnotekstowych bazach danych, w których zarejestrowane jest czasopismo.
5. Autorzy zobowiązują się do uzyskania zgód, zgodnie z zasadami prawa autorskiego, od autorów, innych właścicieli autorskich praw majątkowych lub spadkobierców wykorzystanych w pracy materiałów ikonograficznych oraz innych materiałów źródłowych na korzystanie z tych źródeł.
6. Kolejność podawania nazwisk w publikacji wieloautorskiej powinna być zgodna ze zwyczajem obowiązującym w danej dyscyplinie naukowej oraz zostać zaakceptowana przez wszystkich współautorów na wczesnym etapie przygotowywania publikacji.
7. Teksty nadesłane przez Autorów powinny być zgodne z profilem pisma i zostać przygotowane według wskazówek technicznych i zasad obowiązujących w wytycznych redakcji, w kwestiach ogólnych formatowania tekstu i aparatu naukowego obowiązuje standard Chicago Manual of Style.

Przeciwdziałanie praktykom dyskryminacyjnym

8. Materiały zgłaszane do publikacji w „Institute of National Remembrance Review” oceniane są na podstawie ich poziomu naukowego, znaczenia dla dziedziny dyscyplin naukowych oraz tematyki poruszanej przez czasopismo, bez względu na pochodzenie autora, przynależność narodowościową lub etniczną, poglądy polityczne, płeć, rasę, wyznanie czy orientację seksualną.

Poufność

• Redakcja „Institute of National Remembrance Review” chroni dane, dokumenty i informacje uzyskane na każdym etapie procesu wydawniczego, które – z uwagi na ich naturę – powinny pozostać poufne (np. recenzje, korespondencja pomiędzy redakcją i autorami).
• Do zachowania poufności w powyższym zakresie zobowiązani są także recenzenci i autorzy.

Polityka antyplagiatowa

• Redakcja „Institute of National Remembrance Review” deklaruje możliwość korzystania z oprogramowania antyplagiatowego, stosowanego przez Wydawnictwo IPN, służącego do weryfikacji oryginalności tekstu i zakresu ewentualnych zapożyczeń z publikacji osób trzecich. Nad zachowaniem oryginalności opracowań czuwają również recenzenci.
• W przypadku korzystania przez autora materiału złożonego do druku „Institute of National Remembrance Review” z pracy osób trzecich – w postaci zapożyczeń, przytoczeń, powołań i odniesień – autor zobowiązany jest w sposób wyczerpujący i adekwatny przywołać ich źródło. Oznacza to obowiązek prawidłowego cytowania wszystkich źródeł, na których opierał się autor przygotowując opracowanie.
• W przypadku dosłownego przytaczania fragmentów cudzych prac (zdanie, akapit), odpowiedni fragment należy umieścić w cudzysłowie i opatrzyć stosownym cytowaniem.
• Działania nie respektujące powyższych zasad stanowią naruszenie praw autorskich właściwych twórców (plagiat) i stanowią najbardziej rażący rodzaj wystąpienia przeciwko zasadom rzetelności naukowej.
• W przypadku podejrzeń, że autor dopuścił się tego rodzaju praktyk, redakcja podejmuje kroki zgodne z procedurą określoną przez COPE. Wszelkie stwierdzone przez redakcję przypadki będą ujawniane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych, itd.), jak również organów ścigania.

Polityka antyduplikacyjna

• Przejawem nierzetelności naukowej są przypadki kierowania do druku tekstów stanowiących publikacje zduplikowane, a więc zawierające w istotnym zakresie powtórzenie wyników badań, analizy i tez sformułowanych już we wcześniejszych publikacjach autora (autoplagiat).
• W przypadku podejrzeń, że autor dopuścił się tego rodzaju praktyk, redakcja podejmuje kroki zgodne z procedurą określoną zasadami COPE. Wszelkie stwierdzone przez redakcję przypadki będą ujawniane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych, itd.).

Ghost authorship, guestwriting, gift authorship

• Autorstwo i współautorstwo opracowania zgłaszanego do druku w roczniku naukowym … powinno być ograniczone do osób, które istotnie przyczyniły się do jego powstania; należy wskazywać udział asystentów badawczych, osób prowadzących kwerendy, ewentualnie innych osób mających wkład w koncepcję lub podstawy metodologiczne tekstu.
• Czasopismo nie publikuje tekstów, w których rzeczywistym autorem/współautorem opracowania jest kto inny, niż osoba wskazana jako jego autor/współautor, a zatem przygotowanych przez tzw. autora-widmo (ghost authorship), który wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów.
• Redakcja nie przyjmuje także do druku tekstów, w których udział osoby wskazanej jako autor lub współautor jest znikomy (guestwriting) lub w ogóle nie miał miejsca (gift authorship).
• W przypadku podejrzeń, że autor/autorzy dopuścili się tego rodzaju praktyk, redakcja podejmuje kroki zgodne z procedurą określoną przez COPE. Wszelkie stwierdzone przez redakcję przypadki będą ujawniane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych, itd.).

Wycofanie już opublikowanego opracowania

• W przypadkach domniemanej lub sprawdzonej nierzetelności naukowej, nieuczciwej publikacji lub plagiatu, wydawca czasopisma, w ścisłej współpracy z redakcją czasopisma, podejmie wszelkie właściwe środki w celu wyjaśnienia sytuacji i wniesienia poprawek do określonego artykułu. Obejmuje to szybką publikację erraty lub, w uzasadnionych przypadkach, pełne wycofanie pracy z czasopism.
• Redakcja podejmuje decyzję o wycofaniu pracy, która już została opublikowana w przypadku dostrzeżenia oczywistego naruszenia zasad etyki wydawniczej obowiązujących w „Institute of National Remembrance Review”. Praca zostanie wówczas usunięta ze strony internetowej czasopisma prowadzonej w systemie OJS i współpracujących repozytoriów, zgodnie z zapisami umów z podmiotami je prowadzącymi oraz zasadami publikacji w tych repozytoriach.
• W przypadku, gdy egzemplarze danego tomu zostały wydrukowane na papierze – wyjaśnienie i/lub przeprosiny zostaną opublikowane w najbliższym tomie czasopisma.
• Do oczywistych naruszeń etyki wydawniczej zalicza się w szczególności: plagiat, nieuzasadnione i nieujawnione duplikowanie, a także przypadki istotnego naruszenia zasad dotyczących konfliktów interesów oraz zasad dotyczących authorship, guestwriting i ghost authorship; przed podjęciem decyzji o wycofaniu danej publikacji, redakcja zwraca się do autora o komentarz, umożliwiając mu odniesienie się do przedstawionych zarzutów.
• W przypadku stwierdzonego naruszenia zasad etyki wydawniczej przez autorów opublikowanych pracy zastrzega się podjęcie odpowiednich środków prawnych.